Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2012

Ononis antiquorum, Ανωνίδα




Ανήκει στην οικογένεια  Fabaceae

Η Ανωνίδα  είναι ένας πολυετής  αγκαθωτός θάμνος , που φύεται σε ακαλιέργητα χωράφια, σε χαμηλό συνήθως υψόμετρο, τον συναντάμε ακόμη και στις άκρες  των δρόμων.



Ο θάμνος αυτός αποτελείται από ξυλώδης αγκαθωτούς βλαστούς, που μπορεί να φθάσει  σε ύψος έως και το ένα μέτρο, ενδιάμεσα προεξέχουν δυνατά αγκάθια, και εναλλάξ βγαίνουν ανα τρία συνήθως λογχοειδή πράσινα πριονωτά φύλλα.



  
              Κατά τόπους έχει διάφορες ονομασίες ,όπως Βοιδοκράτης, Ανωνίδα, Αγκαθερή κλπ.

Συγγενικά είδη επίσης υπάρχουν με την ονομασία Ononis spinosa,  Ononis arvensis, και Ononis repens.


                     Τα άνθη του συνήθως είναι ρόζ με ελαφρώς αποχρώσεις , τα οποία βγαίνουν από τον μίσχο των φύλλων. Η άνθηση πραγματοποιείται από τον μήνα Ιούλιο έως αρχές Σεπτεμβρίου.
                     Τον θάμνο αυτό φυσικά αποφεύγουν τα αιγοπρόβατα, λόγω των μυτερών αγκαθιών από τους βλαστούς.
                     Το φυτό αυτό ήταν γνωστό από την αρχαιότητα ,για τις θεραπευτικές του ιδιότητες.
Ειχαν μιλήσει γιαυτό ο Διοσκουρίδης, ο Θεόφραστος και ο Γαληνός., για όλες τις  φαρμακευτικές του αξίες ειδικά τα συστατικά από τη ρίζα του, όταν γίνονταν σκόνη και αναμειγνύονταν με κρασί.  Επίσης τα φύλλα του και τα άνθη όταν γίνονταν αφέψημα ήταν ωφέλιμο για τις  παθήσεις του λαιμού.

Χεδρυα Τεούκριο, teucrium chamaedrys





Ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae

Το Teucrium chamaedrys,  είναι ένα πολυετές φυτό  που αναπτύσσεται  σε ξηρές και άγονες περιοχές, ακόμη και σε βραχώδης τοποθεσίες.





                 Το όνομα  του προέρχεται από την αρχαιότητα , από τον βασιλιά  της Τροίας  Τεύκρο.

           Οι βλαστοί του είναι ξυλώδη, και συνολικά ο θάμνος μπορεί να φθάσει έως 50 εκατοστά.




                           Τα φύλλα του είναι πράσινα και μοιάζουν με μικροσκοπικά φύλλα βελανιδιάς.
Chamaedrys  σημαίνει βελανιδιά εδάφους.


Τα άνθη εμφανίζονται σαν σπείρες , με δύο χείλη σωληνοειδή, και χρώμα ρόζ έως ελαφρώς μώβ.


Την άνοιξη  το τεύκριο chamaedrys  ανθίζει από τον Μάιο στην Αττική και νησιά, και τον ιούνιο έως και αρχές ιουλίου στην ηπειρωτική Ελλάδα.




                      Κατά τη διάρκεια της άνθησης  προσελκύει πάρα πολλά έντομα, ακόμη αναπτύσσονται και οι  προνύμφες από τα διάφορα  λεπιδόπτερα της εποχής.

Εχει εξάπλωση σε όλη τη χώρα και θεωρείτε μεσογειακό φυτό.

Είναι ένα καλό μελισσοτροφικό φυτό, ενώ τα φύλλα του χρησιμοποιούνται στην φαρμακευτική.

Δευτέρα 22 Οκτωβρίου 2012

Aethionema saxatile, Αιθιόνημα το βραχόφιλο




Ανήκει στην οικογένεια Cruciferae (Σταυροφόρα)


                              Ένα πολύ σπάνιο φυτό της ανατολικής Αττικής ,απομονωμένο σε μερικά απρόσιτα βράχια του Λόφου Περατή, και λόφου Μπαθίστα, περιοχής Πόρτο Ράφτη, κυνηγημένο από την μεγάλη πρώην οικιστική ανάπτυξη.





                       Μπορούμε να το χαρακτηρίσουμε για την περιοχή, σαν είδος υπο εξαφάνιση.

                                  Το φυτό αυτό, από παρατήρηση είναι διετές  και  αναπαράγεται με τη βοήθεια των  μικροσκοπικών σπόρων του άνθους.




                                  Φύεται βέβαια και σε άλλες περιοχές ,και ως αναφέρει το ονομα  του, προτιμά να κατοικεί στις σχισμές των βράχων σε πλέον απρόσιτα σημεία.








                                 Αποτελείται από ξυλώδη βλαστούς, τα φύλλα του είναι πράσινο γκρί και λεία τα οποία βγαίνουν στον βλαστό πολλά μαζί και εναλλάξ.












                                        Η άνθησή του πραγματοποιήτε  τον μήνα φλεβάρη, και κάθε βλαστός έχει μία ταξιανθία από λευκά ή ρόζ  μικροσκοπικά λουλούδια με τέσσερα σέπαλα, τα οποία ανθίζουν στη κορυφή από κάτω προς τα πάνω της ταξιανθίας.






                            Η διάρκεια της άνθισης είναι περίπου τρείς  εβδομάδες, ανάλογα τη περιοχή που φύεται.
Μετά την άνθιση τα φύλλα και οι βλαστοί παίρνουν μία άλλη μορφή σαν να έχουν καεί, εξού και το όνομα  αιθιόνημα. 




                              Ένα όνομα σύνθετο που προέρχεται από τις  αρχαίες ελληνικές λέξεις αίθω και νήμα που μεταφράζεται καμμένο νήμα.

Σάββατο 20 Οκτωβρίου 2012

Prasium majus, Πράσιο το μέγα.





Ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae:



                           Είναι ένας θάμνος που φύεται σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας , στην Αττική και στη υπόλοιπη νησιωτική χώρα, και συνήθως ονομάζεται και λαγουδόχορτο.



                        Φύεται ανάμεσα σε άλλους θάμνους, σε φρυγανότοπους, ακόμη προτιμά να ριζώνει σε  χωμάτινες τρύπες στα βράχια.




                     Ο κορμός του είναι ξυλώδης και διακλαδισμένος ακανόνιστα.




                      Τα φύλλα του, έντονα, με χρώμα το γλυκό πράσινο. Οι απολήξεις στις άκρες του είναι οδοντωτές ,και το σχήμα των, οωειδή και λογχοειδή.
Στη βάση του φύλλου, το σχήμα μοιάζει με καρδιά.



                       Συνήθως τά άνθη είναι λευκά,ή ακόμη και λιλά ανοιχτόχρωμα, αλλά το χαρακτηριστικό ότι βγαίνουν μαζί δύο δύο, και αποτελείται από μία στεφάνη άνω με κυρτό σχήμα, και στο κάτω μέρος  του άνθους είναι τρίλοβο.






Το πίσω μέρος του άνθους είναι τριχωτό , χνουδωτό.



                 Στην Αττική ανθίζει απο τέλη Μαρτίου έως αρχές  Μαίου σε περιοχές βραχώδης, όπως ανατολική Αττική και Υμητός.

Τετάρτη 17 Οκτωβρίου 2012

Τεύκριο το Πόλιο, Teucrium polium L.



Ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae,Χειλανθή

             Κατά τόπους υπάρχουν αρκετές ονομασίες όπως , αντωναίδα, αγαποβότανο, ασπρόχορτο, στομαχοβότανο, χορτάρι της Παναγιάς., λαγοκοιμηθιά, σπληνοβότανο, λιβανόχορτο, το χόρτο της κυράς, κλπ.
             Είναι ένα μικρό φυτό, πολυετές, που φύεται ανάμεσα σε φρυγανότοπους, ή σε παρυφές των δασών, ακόμη σε πετρώδεις και άγονες πλαγιές σε όλη την Ελλάδα.
Τα φύλλα του είναι γκρί , οδοντωτά και τα άνθη του μικρά λευκά και άοσμα εμφανίζονται σαν ταξιανθίες με στρογγυλεμένα κεφάλια, σε περιοχές όπως η ανατολική Αττική.




















Σε άλλες περιοχές όπως η Ήπειρος, τα άνθη του είναι μικρά και μώβ.



                        Το ύψος  του μπορεί να φθάσει συνήθως τα 35 εκατοστά, σε μερικά άλλα είδη τεύκριου ,όμως ίσως και λίγο ψηλότερο έως τα 50 εκατοστά.









Το συγκεκριμένο φυτό  υπάρχει και είναι πολύ σπάνιο στην Ανατολική Αττική.





Ο βλαστός του  τεύκριου ,είναι πολύ τριχωτός και τετράγωνος.






                    Ο πολαπλασιασμός του γίνεται με μικροσκοπικούς σπόρους, που τους διασπύρει ο άνεμος.
Στην χώρα μας υπάρχουν αρκετά είδη τεύκριου, όπως το teucrium chamaedrys, με άνθη ρόδινα.










Στην Κρήτη υπάρχουν 8 είδη και μερικά είναι ενδημικά, όπως το  teucrium cunpifolium, teucrium gracile, teucrium scordium κλπ.








Στην ανατολική Αττική σε λόφους υπάρχει σε σπάνια μορφή το  teucrium capitatum.

















                     
                                Τα παλιότερα χρόνια οι κάτοικοι των χωριών το τεύκριο, το έκαναν αφέψημο για διάφορες παθήσεις.
Επίσης στην αρχαία Ελλάδα, το φυτό αυτό ήταν πολύ γνωστό.
Ο Διοσκουρίδης ,ο Ιπποκράτης, και ο Γαληνός  το συνιστούσαν ως τονωτικό, και ως φάρμακο για τις παθήσεις του στομάχου, και του πυρετού.
Το φυτό αυτό λέγονταν και πόλιο του Θεόφραστου.

Όμως σήμερα ο Ε.Ο.Φ. συνιστά και ενημερώνει να μην λαμβάνεται ως αφέψημο το συγκεκριμένο, διότι υπάρχει κίνδυνος τοξικής υπατίτιδας.

Παλαιότερα επίσης το χρησιμοποιούσαν για προφύλαξη των ρούχων από τον σκώρο,επίσης για τη γονιμοποίηση των σύκων.

                      Γενικώς θεωρείται ένα μελισσοτροφικό, και συνάμα φαρμακευτικό φυτό για πολλές παθήσεις, που μας παρέχει απλόχερα η φύση, και στολίζει με τα μικροσκοπικά άσπρο και μώβ λουλούδια, τις άγονες και πετρώδεις τοποθεσίες.